Ophthalmos Research and Educational Institute

Κερατοειδής

Πτερύγιο

Το πτερύγιο είναι ένα σαρκώδες εξόγκωμα που αναπτύσσει ο επιπεφυκότας ιστός (η μεμβράνη που καλύπτει το άσπρο μέρος ή το σκληρό χιτώνα του ματιού). Δημιουργείται συνήθως στην εσωτερική γωνιά του ματιού κοντά στη μύτη και επεκτείνεται προς το μέρος του κερατοειδή. Συνήθως αναπτύσσεται αργά και εάν δεν αντιμετωπιστεί είναι δυνατό σιγά σιγά να καλύψει την κόρη του ματιού, οπότε εμποδίζει την όραση.

Η πραγματική αιτία που προκαλεί το πτερύγιο δεν είναι γνωστή, είναι όμως πιο συχνό σε ηλιόλουστες χώρες όπως η Κύπρος. Εμφανίζεται πιο συχνά σε ανθρώπους που εκτίθενται πολλές ώρες στον ήλιο ή έχουν χρόνιους ερεθισμούς που προκαλούνται από τη ξηρή ατμόσφαιρα και τη σκόνη που υπάρχει στις ηλιόλουστες χώρες. Καλό είναι να αποφεύγουμε την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, να φοράμε γυαλιά ήλιου και καπέλο, να χρησιμοποιούμε σταγόνες για τη λίπανση και καθαρισμό των ματιών.

Το πτερύγιο μπορεί να μην προκαλέσει καθόλου συμπτώματα εκτός από το να επηρεάσει αισθητικά την εμφάνιση του ματιού. Μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει αίσθημα ξηρότητας, ειδικά όταν είναι ερεθισμένο. Εάν επηρεαστεί η όραση ίσως να είναι λόγω του ότι το πτερύγιο αναπτύσσεται πάνω από την κόρη του ματιού, αλλά συχνότερα, ίσως να είναι λόγω της παραποίησης του κερατοειδή χιτώνα και να προκαλεί αστιγματισμό.

Το ασυμπτωματικό πτερύγιο μπορούμε να το αφήσουμε χωρίς θεραπεία. Ειδικές σταγόνες ματιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον ερεθισμό. Εάν πρόκειται να επηρεαστεί η όραση ή για αισθητικούς λόγους ίσως να χρειασθεί εγχείριση.
Η χειρουργική αφαίρεση του πτερυγίου μπορεί τυπικά να διεκπεραιωθεί με τοπική αναισθησία και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του αυθημερόν. Με την παλαιότερη τεχνική της απλής αφαίρεσης του πτερυγίου υπάρχει ένα ρίσκο 70% να επανέρθει. Με τη νέα μέθοδο όπου γίνεται αφαίρεση, μεταμόσχευση και χρήση αντιμεταβολικών φαρμάκων, το ρίσκο να υποτροπιάσει πέφτει κάτω από το 5%.

Η επέμβαση γίνεται συνήθως με τοπική αναισθητική ένεση κοντά στο μάτι για να μουδιάσει η γύρω περιοχή. Ο ασθενής δεν νιώθει πόνο κατά τη διάρκεια της επέμβασης, αν και μπορεί να νιώθει τα χέρια του χειρουργού ιατρού να ακουμπούν στο μέτωπο του. Το σαρκώδες μέρος του πτερυγίου αφαιρείται και η περιοχή καλύπτεται με ένα κομμάτι ιστού του επιπεφυκότος από το ίδιο μάτι που ράβεται στο λευκό του ματιού (σκληρό χιτώνα του ματιού). Αυτή η τεχνική έχει περισσότερη επιτυχία 95% συγκρινόμενη με την παλαιότερη τεχνική της απλής αφαίρεσης του πτερυγίου. Τοποθετείται ένα κάλυμμα πάνω στο μάτι στο τέλος της εγχείρισης.

Ο ασθενής μπορεί να πάει στο σπίτι του την ίδια μέρα. Είναι σύνηθες φαινόμενο το μάτι να είναι λίγο κόκκινο και να τσούζει για λίγες μέρες. Ίσως επίσης ο ασθενής να παρατηρήσει ότι η όραση του θα είναι λίγο θαμπή. Οι ραφές που χρησιμοποιούμε γι΄ αυτή την εγχείριση συνήθως απορροφούνται σε μερικές βδομάδες.